Sinds 1 mei 2016 is de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (Wet DBA) van kracht. Voor deze datum kon de werkgever, wanneer deze twijfelde of de ingehuurde zzp’er wel écht een zelfstandig ondernemer was, vragen om een zogenaamde ‘verklaring arbeidsrelatie’ (bekend als de ‘var’).
Indien bleek dat de zzp’er meerdere opdrachtgevers had, was de werkgever gevrijwaard van het betalen van loonbelasting en sociale premies voor de ingehuurde persoon. Hij werd, met andere woorden, niet als een werknemer beschouwd.
Omdat er steeds vaker sprake was van schijnconstructies, dat wil zeggen dat een werknemer werd ‘verzelfstandigd’, terwijl er de facto gewoon sprake was van een doorlopende arbeidsovereenkomst, is de Wet DBA geïntroduceerd.
De Wet DBA heeft de var vervangen door een zogenaamde modelovereenkomst. Deze modelovereenkomst is ontworpen door het Ministerie van Financiën en te vinden op de website van de belastingdienst. Er zijn overigens diverse varianten geredigeerd, zodat het voor de werkgever goed opletten is welke variant van toepassing is op zijn situatie.
De belastingdienst hanteert de basisregel dat er in beginsel sprake is van een werkgever-werknemerverhouding, tenzij dit op basis van feiten en/of omstandigheden uitdrukkelijk niet het geval is.
De belastingdienst zal uitgaan van een gewone arbeidsrelatie indien er sprake is van:
• Een gezagsverhouding tussen werkgever en werknemer
• Dat de werknemer de arbeid persoonlijk verricht, dat wil zeggen dat hij zich niet kan laten vervangen
• Dat er aan de werknemer loon wordt betaald.
Indien een werkgever een zzp’er inhuurt is het van belang om te controleren of deze meerdere opdrachtgevers per jaar heeft. Daarnaast dient de zelfstandige zich duidelijk als zelfstandig ondernemer te profileren. Hij heeft bijvoorbeeld een goed gedocumenteerde website, schrijft zelfstandig facturen uit, heeft visitekaartjes, is ingeschreven in de Kamer van Koophandel, heeft een btw-nummer en dergelijke.
Het is verstandig om deze criteria ook op te nemen in de tussen de werkgever en de zzp’er te sluiten modelovereenkomst. Mocht de belastingdienst achteraf constateren dat er toch sprake is van een werkgever-werknemersituatie, dan is het verstandig om reeds bij het sluiten van de modelovereenkomst een bepaling op te nemen dat eventueel door werkgever alsnog te betalen loonbelasting en premies volksverzekeringen op de werknemer kunnen worden verhaald.
Bij twijfel of de modelovereenkomst wel voldoet aan de wettelijke criteria is het zaak om contact op te nemen met een arbeidsrechtjurist. Uiteraard kunt u daarvoor terecht bij ons kantoor.
Evert Nagtegaal
Deze column wordt u aangeboden door Dam Advocaten uit Zaandam.
