De liefde laat zich niet dwingen of plannen. Het is niet ongebruikelijk om liefde in vlagen van verstandsverbijstering om te zetten in een huwelijk zonder daarbij zich daarbij al te veel rekenschap te geven van de vermogensrechtelijke vormgeving van het bijzondere economische samenwerkingsverband dat het huwelijk ook impliceert. De notaris die elders in dit prachtblad altijd een zeer lezenswaardige column schrijft, zal dit hoofdschuddend aanzien, zeker sinds de inwerkingtreding van het nieuwe huwelijksvermogensrecht per 1 januari 2018.
De beslissing om te scheiden is vaak het resultaat van een lang denkproces, maar soms doe je langer over het kopen van een Compact Disc – de traditionele lezertjes zullen dit zeer zeker begrijpen – dan over een besluit dat enerzijds ogenschijnlijk een bevrijding is, maar anderzijds het begin is van een aaneenschakeling van verplichtingen, waaronder de verplichting tot betaling van partneralimentatie. Dit vereist dus voorbereiding en dat geldt met name voor ondernemers.
Welnu, de wetgever heeft recent een belangrijk kader geschapen. Met ingang van 1 januari 2020 geldt een nieuwe regeling die de duur van partneralimentatie beperkt. Uitgangspunt is een duur van maximaal vijf jaar. Er is een aantal uitzonderingen: als er sprake is van jonge kinderen, kan de alimentatie duren totdat het jongste kind 12 jaar oud is. Als het huwelijk langer dan vijftien jaar heeft geduurd, de alimentatiegerechtigde is geboren op of voor 1 januari 1970 en meer dan tien jaar jonger is dan de voor hem/haar geldende AOW-leeftijd, dan geldt een duur van tien jaar. Onveranderd is de regel dat – wanneer er geen kinderen zijn geboren en het huwelijk korter duurde dan vijf jaar – de alimentatieduur gelijk is aan de duur van het huwelijk.
Er is geen overgangsrecht; het nieuwe recht geldt alleen voor nieuwe gevallen: verzoekschriften tot echtscheiding die na 1 januari 2020 worden ingediend. Voor de oude gevallen – procedures die voor 1 januari 2020 zijn gestart of huwelijken die voor die datum zijn ontbonden – geldt de huidige regeling. De nieuwe regeling kent een hardheidsclausule op grond waarvan kan worden bepleit dat de nieuwe regeling buiten toepassing moet blijven omdat de toepassing ervan zou leiden tot onbillijke of onredelijke gevolgen.
De nieuwe wet is toe te juichen; de wet is het resultaat van de breed aanvaarde gedachte om de alimentatieduur te beperken en om het lot van ex-echtgenoten niet langer dan noodzakelijk met elkaar verbonden te laten zijn. De nieuwe regeling bevordert de economische zelfstandigheid van de huwelijkspartners en dat sluit goed aan bij het hedendaagse denken en handelen. Gelet op de beperkte duur is ook te verwachten dat er sneller zal worden gekozen voor afkoop van de alimentatie. Ons vermoeden is dat dit in de praktijk vaker zal voorkomen.
Voor de emotionele beslissing om te gaan scheiden moet u eerst bij uzelf te rade gaan, daar kunnen wij u niet bij helpen. Maar voor een zorgvuldige planning van alle gevolgen van die beslissing kunt u bij ons te rade gaan.
Peter Wieringa
Zaan Advocaten
Westzijde 318 1506 GJ Zaandam
T: 075 303 00 10
E: info@zaanadvocaten.nl
www.zaanadvocaten.nl
