Het verschijnsel ‘Sportzomer’ komt eens in de vier jaar terug. Vol verwachting klopt het hart van de sportliefhebber, want worden we Europees kampioen? (Deze bijdrage werd geschreven daags na het verlies tegen Denemarken, daarom had ondergetekende er een hard hoofd in). Nederland heeft enkele klassementsrenners die zomaar eens de opvolger van Joop Zoetemelk en Jan Janssen zouden kunnen worden. Wie weet haalt de Nederlandse equipe een recordoogst aan Olympische medailles in Londen. En Wimbledon staat garant voor twee weken prachtig tennis. Niet-sportliefhebbers zullen meer dan ooit hopen op prachtig weer.
Er wordt wel eens gezegd, dat het belang van sport in de maatschappij steeds groter wordt. Het antwoord op die vraag of dat zo is, is laat ik in het midden. Maar buiten kijf staat, dat de belangen in de sport de laatste jaren steeds groter worden en dat dit vaker leidt tot juridische geschillen. Vroeger was het praktisch ondenkbaar, dat een sportieve strijd in de rechtszaal werd uitgevochten. Maar de tendens is dat dit steeds vaker voorkomt, waarbij de geschillen verder gaan dan de op het gebruik van verboden middelen betrapte sporter, die het niet met zijn schorsing eens is.
Wellicht het mooiste voorbeeld hiervan is Oscar ‘Blade runner’ Pistorius. Deze Zuid-Afrikaan heeft door een aangeboren afwijking geen onderbenen en heeft protheses nodig om te kunnen lopen. Dankzij zijn talent, doorzettingsvermogen en speciaal voor hem ontwikkelde protheses van koolstofvezel, is hij een meer dan verdienstelijk hardloper. Voor de Olympische Spelen van 2008 in Peking is hij een juridische strijd gestart om ook aan de ‘reguliere’ Olympische Spelen, WK’s etc. deel te mogen nemen. Die strijd heeft hij uiteindelijk gewonnen. Daardoor opende hij de deur voor sporters met een handicap om aan wedstrijden van valide sporters deel te mogen nemen. Voor de Olympische Spelen van Peking wist hij zich niet te plaatsen, maar in 2011 was het voor hem zover: hij plaatste zich voor de WK atletiek van dat jaar, waar hij tot de halve finale reikte van de 400 meter. Hij hield aan zijn deelname zelfs een medaille over: zilver op de 4 x 400m estafette, maar aan de finale waarin Zuid-Afrika het zilver behaalde deed hij niet mee. De internationale atletiekfederatie (IAAF) had de regel ingesteld, dat hij alleen als startloper opgesteld mocht worden, omdat zijn protheses teveel gevaar zouden opleveren voor de anderen bij het overgeven van het stokje. Hierop besloot de coach hem niet op te stellen voor de finale, maar omdat hij wel had gelopen in de kwalificatiereeksen, werd hij daarmee de eerste sporter met een handicap die een medaille won op een ‘regulier’ WK.
Dichter bij huis heeft de Nederlandse turnbond dit jaar het nodige stof doen opwaaien door in een vroeg stadium Epke Zonderland en Wyomi Masela aan te wijzen als de Nederlandse afgevaardigden voor de Olympische Spelen in Londen. Jeffrey Wammes en Celine van Gerner waren van oordeel, dat deze besluiten van de turnbond niet in overeenstemming waren met de door de turnbond zelf opgestelde regels. Beiden hebben met succes deze besluiten aangevochten bij de rechter die de turnbond op dit punt heeft teruggefloten, zodat beiden hoop konden blijven houden op deelname aan de Olympische Spelen. Inmiddels heeft Jeffrey Wammes zijn sportieve meerdere moeten erkennen in Epke Zonderland, maar het heeft er alle schijn van dat Celine van Gerner namens Nederland uit zal komen in Londen, in plaats van de in eerste instantie door de turnbond aangewezen Wyomi Masela.
En zo zijn er genoeg voorbeelden, ook die niet rechtstreeks met het beoefenen van de sport te maken hebben, maar met de belangen die daarmee gemoeid zijn. Tijdens het WK voetbal in 2010 bezochten 36 dames in Deense kledij de wedstrijd Nederland-Denemarken (toen wonnen we wel, maar dat terzijde). Na de eerste helft trokken zij hun Deense kledij uit en zo kwamen de oranje jurkjes van Bavaria tevoorschijn. Bavaria was geen sponsor van het WK en door deze ambushmarketing zouden, volgens de Wereldvoetbalbond FIFA de belangen van Budweiser, de bierbrouwer die wel sponsor was van het WK, geschaad worden. De dames werden het stadion uitgezet, maar dat was niet genoeg: ze werden allemaal opgepakt wegens het ontplooien van commerciële activiteiten tijdens een WK-duel. De meesten konden na enkele uren weer het Zuid-Afrikaanse politiebureau verlaten, maar twee van hen werden vastgehouden in afwachting van hun proces. Uiteindelijk is voor hun rechtszaak een schikking getroffen tussen Bavaria en de FIFA en konden zij ook naar huis. De ‘Dutch dress’ is na het WK 2010 in de collectie van het Amsterdam museum opgenomen. Bavaria is niet verbonden aan het Amsterdam Museum, maar Heineken wel. Voor zover bekend heeft Heineken niet geprotesteerd…
Hoe dan ook: uiteindelijk draait het maar om één ding en dat is de sport zelf. Ik wens u een fijne sportzomer toe.
Voor juridisch advies:
Nagtegaal & Jong Advocaten, www.nagtegaaljong.nl
Dam 34, Postbus 1275, 1500 AG Zaandam Tel (075) 631 31 21
Telefax (075) 635 08 18 info@nagtegaaljong.nl
