Investeringen die anticiperen op de groei van de stad, zoals het voorzetten van MAAK.Zaanstad (€750.000,-), de stevigere aanpak van ondermijning (€1 miljoen vanaf 2020) en de versterking van het toerisme en culturele aanbod in de stad. Investeringen in de verduurzaming van het gemeentelijk vastgoed, het gemeentelijk wagenpark en schoolgebouwen (€10 miljoen in de komende vier jaar). En extra geld voor het terugdringen van armoede (€ 1,6 miljoen) en om de zorg betaalbaar te houden (€ 5,5 miljoen in 2019). Dat zijn een aantal belangrijke speerpunten uit de eerste begroting 2019-2022 van het nieuwe college van B&W, met de titel Werken aan het Zaanstad van morgen.
Wethouder Financiën Hans Krieger: ‘We hebben bij ons aantreden veel ambities uitgesproken om de stad verder te brengen en te zorgen dat zo veel mogelijk mensen hiervan kunnen profiteren. In de kaderbrief 2019-2022 zijn onze ambities financieel vertaald, zoals investeringen die de Jeugdzorg toegankelijk houden en een bredere aanpak van de armoedebestrijding in Zaanstad. Tegelijkertijd is het ons gelukt om een begroting op te stellen met een bestendig financieel toekomstperspectief. Dat neemt niet weg dat ons weerstandsvermogen onder druk staat door het toegenomen risico op kostenoverschrijdingen bij de jeugdzorg.’ Donderdag 27 september presenteerde de wethouder namens het college de begroting 2019-2022 aan de gemeenteraad. De komende weken spreken de raad en het college hier verder over. De vaststelling van de begroting vindt plaats tijdens de vergadering van de gemeenteraad op 13 november.
Prettig wonen: investeren in de stad van 2040
Met MaakZaanstad werkt de gemeente aan de toekomst van Zaanstad. Het vorig college heeft eerder al structureel €750.000 extra beschikbaar gesteld om dit concreet te maken. Hans Krieger: ‘Wij doen hier nog een schepje bovenop met extra capaciteit voor onderwerpen als bereikbaarheid, economie, cultuur en toerisme. We maken gebiedsperspectieven en toekomstbeelden die inzichtelijk maken hoe onze stad kan groeien en meer allure kan krijgen.’ Gemeente Zaanstad zet in op 1000 nieuwe woningen per jaar, en blijft investeren in de kwaliteit van de bestaande woningen. Met de groei van de stad zal ook de behoefte aan maatschappelijke voorzieningen toenemen. Het college houdt hier in de meerjarenbegroting rekening mee en heeft het budget hiervoor in het zogeheten Investeringsfonds verruimd met € 0,5 miljoen extra per jaar vanaf 2021. De groei van de stad in de komende jaren maakt het noodzakelijk om de visie op mobiliteit, zoals vastgelegd in het Zaans Verkeer- en Vervoerplan te actualiseren. Zaanstad kent in vergelijking met andere gemeenten hoge woonlasten, onder andere door de relatief hoge kosten voor de rioleringszorg. Positief is dat de woonlasten in 2019 wel stijgen met 0,9% ten opzichte van 2018, maar dat dit minder is dan de inflatie van 1,4%.Het tarief voor toeristenbelasting wordt wel verhoogd van € 3,00 naar € 7,00 per persoon per overnachting.
Gezond leven: zorgvuldig omgaan met kosten en belangrijke duizend eerste dagen
Een hardnekkig probleem is de toename van de zorgkosten en vooral de kosten van de Jeugdzorg. De kosten van de WMO hebben zich in 2018 gestabiliseerd, de uitgaven van de Jeugdzorg nemen fors toe. Dit is een regionaal en landelijk probleem. Het college heeft voor de eerste twee jaar extra budget beschikbaar gesteld: in 2019 circa € 5,5 miljoen en in 2020 € 3 miljoen om daarna binnen budget uit te komen. Een gezonde en veilige start is voor kinderen van levensbelang. Daarom versterkt Gemeente Zaanstad met de ‘eerste duizend dagen’ aanpak de samenwerking rond zwangerschap, geboorte en eerste levensjaren.
De veilige stad: extra investeren in handhaving en tegengaan ondermijning
Met de extra middelen zoals aangekondigd in het coalitieakkoord – € 850.000 in 2019 en ruim € 1 miljoen vanaf 2020 – wordt het Interventieteam (gebiedsgerichte integrale handhaving Czarinastraat) structureel ingezet. Dat geldt ook voor de aanpak om drugswoningen te sluiten.
Cover coalitieakkoordDe welvarende stad: investeren in cultuur, toerisme en onderwijs
Het toerisme in de Zaanstreek trekt al jaren aan. Dat creëert kansen en brengt vraagstukken met zich mee voor de stad. Zo stijgt het aantal bezoekers op de Zaanse Schans snel. Met de belanghebbenden van de Zaanse Schans wordt gekeken naar een ontwikkelstrategie voor de lange termijn. Hiervoor wordt de komende twee jaar €150.000 vrijgemaakt. De komende periode werkt de gemeente, samen met de stad, aan een nieuwe visie op cultuur. Vooruitlopend daarop wordt voorgesteld extra geld beschikbaar te stellen voor de huisvesting van Fluxus in het Verkadegebouw (€125.000,-). Op deze plek kan Fluxus, samen met de Bieb en andere partners samenwerken aan een stabiel cultureel aanbod. Gemeente Zaanstad investeert in meer ruimte voor ondernemerschap en heeft de ambitie om de mkb-vriendelijkste gemeente van Nederland te worden. Hiervoor is 1 fte extra beschikbaar voor het ondernemersloket en om de dienstverlening aan ondernemers verder te verbeteren.
Participatie & armoede: blijven investeren in inwoners om onderdeel te kunnen zijn van de samenleving
Samen met bewoners, organisaties, ondernemers en initiatiefnemers in de wijk werkt Gemeente Zaanstad aan het voorkomen, terugdringen of stabiliseren van armoede in de Zaanse huishoudens. Hiervoor is in de begroting € 1,6 miljoen extra beschikbaar. Zaanstad zet zich in om mensen toe te leiden naar het werk van morgen. De maatregelen om het aantal uitkeringsgerechtigden te verlagen worden voorgezet. Als gevolg daarvan is de rijksbijdrage voldoende om de uitgaven te dekken.
Duurzaam en groen
De duurzaamheidstransitie vraagt om een gezamenlijke aanpak, de lokale overheid kan het niet alleen. De gemeente zet volop in op deze samenwerking en wil daarbij zelf het goede voorbeeld geven. De komende vier jaren investeert gemeente Zaanstad € 10 mln. in het verduurzamen van de eigen gebouwen, de onderwijsgebouwen en het wagenpark. Met het Groen- en Waterplan hebben we onder meer een kader om de openbare ruimte zo in te richten dat de effecten van klimaatverandering voldoende kunnen worden opgevangen. De jaarlijkse bijdrage aan de stichting Zaanse Dierenzorg wordt verhoogd met €25.000, omdat het aantal op te vangen dieren de afgelopen jaren fors is gestegen.
Krachtige kernen en wijken
Voor de wijken Peldersveld en Poelenburg komt structureel € 600.000 beschikbaar om het actieplan na 2018 een vervolg te kunnen geven. Dagelijks zetten vele vrijwilligers zich in Zaanstad in om op allerlei manier hun steentje bij te dragen aan de maatschappij. Mede daardoor blijft onze stad ook leefbaar, gezond en veilig. De gemeente heeft grote waardering voor onze vrijwilligers en ondersteunt hen waar nodig en mogelijk.
Bereikbaar bestuur: 150 dagen
Wethouder Hans Krieger: ‘Na de presentatie van het coalitieakkoord hebben wij veel opgehaald uit gesprekken met de raad en de eerste 150 dagen gesprekken in de stad. Wij hebben kennis gemaakt in de wijken en hebben veel gesprekken met inwoners, ondernemers en organisaties gevoerd. De eerste resultaten, zoals ideeën voor de woonvisie, succesvolle ondernemersinitiatieven die in versnelling komen en synergie tussen cultuurinstellingen, nemen wij mee bij de uitvoering van deze ambities. En deze gesprekken zijn nooit klaar. Wij blijven als college in onze hele bestuursperiode 365 dagen per jaar in gesprek met de samenleving op vele verschillende manieren.’