Door: André Scheirlinck
Met onze advieswerkzaamheden op het gebied van bedrijfsovernames, waarderingen en financieringen, zijn we bij Sophista dagelijks bezig met grondige analyses van verschillende financiële, operationele en marktfactoren om de economische waarde van een onderneming te bepalen. Logisch, want één van de eerste vragen die veelal door opdrachtgevers wordt gesteld is: “Hoeveel is de onderneming waard?” Vervolgens ontstaat altijd een interessant gesprek over het bedrijf, de historie, het verdienmodel, klanten en de aanleiding en achtergrond van de specifieke vraag. Voor ons is dit belangrijk omdat we de juiste context en beschrijving van de situatie willen weten om de waarderingsvraag te kunnen beantwoorden.
Zeker als het gaat om situaties waarbij een aandeelhouder uitgekocht wordt, is het van belang om te benadrukken dat een grondige bedrijfswaardering essentieel is. Een gebrekkige waardering kan leiden tot oneerlijke uitkomsten, juridische geschillen of zelfs financiële rampspoed voor betrokken partijen. Zo kan een te lage waardering leiden tot frustratie en verzet bij de uitgekochte aandeelhouder, wat kan resulteren in langdurige juridische procedures en reputatieschade voor het bedrijf. Aan de andere kant kan een te hoge waardering de financiële gezondheid en continuïteit van het bedrijf in gevaar brengen en de belangen van andere aandeelhouders en stakeholders schaden.
De redenen achter een uitkoopsituatie tussen aandeelhouders kunnen verschillend van aard zijn, waarbij emoties veelal oplopen en zowel in goede harmonie als in gebrouilleerde sfeer plaatsvinden. Deze transacties vereisen daarom niet alleen zorgvuldige planning en juridische afstemming, maar ook een goed begrip van de economische waarde van het bedrijf. Als we de context en omstandigheden waaronder de waardering plaatsvindt goed afgestemd hebben met partijen, gaan we aan de slag met het calculeren van de economische waarde. Dat doen we aan de hand van het inschatten van de verwachte toekomstige geldstromen die, rekening houdend met tijd en risico, contant worden gemaakt naar het waarderingsmoment. Uiteraard kijken we daarbij naar de historische en huidige positie, performance en trends, maar de diepgang zit in het onderzoeken en beoordelen van trends en ontwikkelingen in de markt op het business model, de concurrentiepositie en het effect op het toekomstig (groei)potentieel en geldstromen.
Concrete uitgangspunten en veronderstellingen ten aanzien van toekomstige prognoses van de geldstromen zijn daarbij cruciaal en vereisen een goede onderbouwing. Zodra we goed inzicht hebben in de waardedrijvers van de onderneming, kunnen we vervolgens aan de hand van meerdere scenario’s of gevoeligheidsanalyses laten zien wat de effecten zijn op de bedrijfswaardering. Afhankelijk van de situatie kunnen bijvoorbeeld meerdere prognosescenario’s van de toekomstige geldstromen worden gemaakt, of kunnen de effecten van een hogere of lagere brutomarge of andere KPI inzichtelijk worden gemaakt. Ook gevoeligheidsanalyses op de waardering ten aanzien van investeringen in activa en werkkapitaal leiden veelal tot verhelderende inzichten.
Het is onze ervaring dat dit behulpzaam is in het proces tussen partijen. Betrokken partijen zien op een onderbouwde manier hoe de waardering tot stand komt en kunnen inhoudelijk reageren met eigen standpunten op de waardedrijvers. Dit leidt tot een evenwichtig proces. Een goed uitgevoerde bedrijfswaardering biedt daarom niet alleen een objectieve basis voor onderhandelingen, maar het geeft ook transparantie en vertrouwen aan alle partijen. Het stelt aandeelhouders in staat om te begrijpen hoe de waarde is vastgesteld en waarom bepaalde beslissingen worden genomen. Het vormt de basis voor eerlijke transacties, vertrouwen tussen partijen en het maximaliseren van langetermijnwaarde voor alle belanghebbenden.
