Het is een regelmatig terugkerend item in de dagelijkse nieuwsbladen: bedrijfsovernames van grote beursgenoteerde bedrijven die naast autonome groei een actieve acquisitiestrategie hebben. Zij zijn continu bezig met het overnemen van bedrijven en/of verkopen van bedrijfsonderdelen als onderdeel van het realiseren van strategische doelstellingen. Ook voor gedreven familiebedrijven en ondernemers in het MKB biedt een overname veel kansen voor groei. Hoe dit aan te pakken?
Een onderneming kan op eigen kracht jaar op jaar groeien door het verkrijgen van nieuwe klanten of door nieuwe product-markt combinaties aan te bieden, dan wel de bedrijfsprocessen te optimaliseren. Uiteraard kan een onderneming ook groeien door een andere onderneming over te nemen. Het voordeel hiervan is dat je op een rijdende trein kan stappen. Het bedrijf heeft bijvoorbeeld een bewezen track record, goed personeel en een waardevol klantenbestand. Met de overname kun je direct de totale vrije geldstroom van de gehele groep van ondernemingen sterk vergroten en bedrijfsafhankelijkheden verminderen. Dit leidt tot waardecreatie.
Zeker nu de economie goed doordraait en bedrijven er (financieel) goed voorstaan worden kansen gezocht om versneld te groeien door overnames. Naast omzetgroei uit het nieuwe klantenbestand kun je toegang krijgen tot een grotere marktpotentieel. Ook biedt een bedrijfsovername toegevoegde waarde nu het voor veel bedrijven steeds lastiger wordt om goed gekwalificeerd personeel aan te trekken. Met de overname wordt eveneens al het personeel overgenomen, waardoor er bijvoorbeeld een betere (geografische) bezetting gecreëerd kan worden.
Een verregaande vorm van groei door overnames is een actieve buy and build strategie. Hierbij richt het management zich op nieuwe initiatieven en product-markt combinaties, die een strategische meerwaarde opleveren voor de gehele groep. De gerealiseerde schaalvergroting leidt doorgaans tot een betere marktpositie, direct hogere omzet, verbetering van marge en/of lagere kosten. Daarnaast kan er meer ruimte ontstaan voor innovatie. Bovendien zijn doordachte overnames goed financierbaar. Een combinatie van een optimale, gezonde financieringsstructuur tegen de huidige lage rentes met aantrekkelijke voorwaarden maakt het interessant om een overname te doen. Dit zien wij in onze praktijk dan ook veelvuldig terug. Vaak ook in combinatie met pre-exit en samenwerking met een investeringsmaatschappij gericht op groei en waardecreatie.
Toch kan een overname ook ondoordachte risico’s met zich meebrengen als dit niet goed is voorbereid. Groeien is geen doel op zich maar dient evenwichtig te worden gerealiseerd met behoud van flexibiliteit van de gehele groep. Kijk vooral eerst goed naar de eigen onderneming en marktpositionering. Als je een duidelijk beeld, visie en strategie hiervan hebt, kun je bepalen aan welke criteria overnamekandidaten moeten voldoen om waarde toe te voegen aan de groep. Het zoeken van partijen en de vervolgstappen van het overnameproces, zoals het voeren van oriënterende besprekingen, het bepalen van de waarde, onderhandelingen en het contractenwerk, vloeien hier dan op een effectieve manier uit voort. Staar je ook niet blind op snelle synergievoordelen uit het samenvoegen van overhead of productiecapaciteit. De effecten kunnen in spreadsheets snel worden berekend, maar het realiseren ervan dient zorgvuldig en met de nodige tijd en aandacht te gebeuren.
Cultuur tussen de twee bedrijven speelt daarbij een niet te onderschatten rol. Zorg daarom ook voor draagvlak binnen de eigen organisatie. Maak het onderdeel van de agenda van het management team en stel in een vroeg stadium een team samen die, nadat de deal beklonken is, direct aan de slag kan gaan. Een goed uitgedragen communicatieplan is belangrijk en zorgt ervoor dat het personeel binnen de poorten blijft en dat de klanten worden behouden. Hier zal ook veel aandacht besteed moeten worden aan de integratie. Met name het meekrijgen van het management, personeel en klanten van de overgenomen bedrijven. Pas ook op voor te snelle groei door overnames, die niet worden bijgehouden door de organisatie. Houd bijvoorbeeld zicht op hoe de IT-systemen efficiënt op elkaar worden afgestemd en de voortgang van de doelstellingen wordt gemonitord.
Kortom, een bedrijfsovername kan een waardevolle toevoeging zijn op de groeidoelstelling, mits de voorbereiding en aansturing na overname optimaal worden uitgevoerd. Ondernemen is en blijft mensenwerk.
Sophista fusies & overnames
Bezoekadres
Robijnstraat 20
1812 RB Alkmaar
Postadres
Postbus 3026
1801 GA Alkmaar
T: 072 540 80 10
E: info@sophista.nl
www.sophista.nl
