Op 1 maart presenteerden leerlingen uit 5 vwo van het St. Michaëlcollege in Zaandijk ten overstaan van wethouder Hans Krieger hun Omgevingsvisie voor Zaanstad 2040. De drie groepen presenteerden uiteenlopende toekomstbeelden. Van een geheel duurzaam en groen Zaanstad tot een Zaanstad met een bruisend financieel centrum. De wethouder stelde kritische vragen over hoe we om moeten gaan met schaarse ruimte. Hoe combineer je bijvoorbeeld groen met wonen? De leerlingen zagen de oplossing in mooie hoogbouw.
Scholieren bevragen leeftijdgenoten
De klas is sinds november in de aardrijkskundeles, onder leiding van docenten Laurens Vervoort en Janneke Metselaar, met het project ‘Omgevingsvisie’ bezig. Daarin doorlopen de leerlingen op hoofdlijnen dezelfde stappen als de ambtenaren die op het stadhuis bezig zijn met de Omgevingsvisie. Ze hebben zich eerste ingelezen in de ontwikkelingen die op Zaanstad afkomen. Daarin staan zes thema’s centraal: verstedelijking, duurzaamheid, kansengelijkheid, economie, gezondheid en veiligheid. Daarna hebben de leerlingen zelf hun toekomstdroom opgeschreven en leeftijdgenoten bevraagd over hoe zij de stad in de toekomst zien. Vervolgens hebben ze in een aantal stappen in drie groepen een visie ontwikkeld en die natuurlijk getoetst aan wat ze gehoord hebben onder hun leeftijdgenoten.
Opvallend in hun dromen is dat groen voor bijna iedereen belangrijk is en ‘duurzaamheid’ vanzelfsprekend. We gebruiken elektrisch vervoer, halen onze energie uit zon en wind, recyclen afval en eten bij voorkeur lokaal voedsel. Wat de jongeren vooral missen in Zaanstad is vermaak. Van winkels, restaurants tot theater en een poppodium. Het mag allemaal wel wat meer en ook wat luxer. Wonen doen we in de toekomst in een groene stad met ook veel mooie hoogbouw. Ook vinden de jongeren het vanzelfsprekend dat de Zaanstad en Amsterdam dichter naar elkaar toegroeien. Een aantal ziet zelfs kansen om een deel van het financiële centrum naar Zaanstad te halen.
Gemeente neemt stem van jongeren mee in Omgevingsvisie
Ambtenaren die zelf met de Omgevingsvisie voor Zaanstad 2040 bezig zijn, hebben de klas begeleid. Voor de gemeente is het traject heel waardevol, omdat ze op die manier de stem van veel jongeren hoort en de opbrengsten uit het participatietraject één op één kan meenemen in de ontwikkeling van de ‘echte visie’.
De leerlingen reageerden positief op het project. Ze vonden het leuk om in een groep eens wat langer aan een opdracht te werken. Een andere leerling merkte op: ‘Het is belangrijk dat we onze stem kunnen laten horen. Het gaat wel om onze toekomst.’
Trias College en Herman Gorterschool doen ook mee
Ook op twee andere scholen hebben leerlingen nagedacht over hoe hun droomwijk eruit ziet. Via Dick Dekker van ’t Lokaal kwam de gemeente bij het Trias College terecht In het kader van het vak Arts & Crafts bouwden leerlingen uit 1 vmbo een maquette, waarin ze belangrijke voorzieningen konden onderbrengen. Twee ambtenaren luisterden naar de slotpresentatie en stelden vragen. De grootste wens van veel leerlingen daar is een Burger King in de wijk. Opvallend was verder een hotel ‘voor mensen die even geen andere plek hebben om te wonen’.
Met de Kinderombudsman van Zaanstad deed de gemeente een project met basisschoolleerlingen van groep 8 van de Herman Gorterschool. Kinderen konden hier voor hun droomwijk een keuze maken uit tal van voorzieningen. Opvallend is ook hier het groene karakter van de wijken. Er moet veel ruimte zijn om buiten te spelen. De jongere kinderen voelen ook veel voor rook- en alcoholvrije zones in de wijk.
