SNS-Reaal in handen van de staat. We hebben het kunnen zien en lezen op TV en in kranten. Het was noodzaak. De bank was als een zogenoemde systeembank aangemerkt en mocht dus niet failliet gaan. Er moest ingegrepen worden.
Eerdere gesprekken met de geïnteresseerde investeerder CVC Capital leidden niet tot een transactie. De staat vond het te risicovol en kon er zijn goedkeuring niet aan geven. Hoe het allemaal zo ver kon komen? Sjoerd van Keulen was destijds als CEO eindverantwoordelijk en heeft de huidige situatie veroorzaakt, aldus velen.
Een ieder heeft er wel een mening over. Van Keulen moet het ontgelden. Velen vinden dat hij zijn bonussen moet terugbetalen. Immers, wat hij heeft gepresteerd, verdient geen bonus, toch? Achteraf is het altijd eenvoudig om een oordeel te vellen. Maar wanneer men vindt dat je een bonus moet terugbetalen bij disfunctioneren, kun je dat maar beter vooraf regelen bij het ingaan van het dienstverband en vastleggen in contracten. En niet achteraf een beroep doen op de moraliteit. Je moet dan maar afwachten of dit gebeurt.
Ook directeur-aandeelhouders kunnen disfunctioneren. Wanneer er sprake is van meerdere aandeelhouders in een vennootschap, worden afspraken tussen aandeelhouders veelal vastgelegd in een zogenoemde aandeelhoudersovereenkomst. Veel van die afspraken kunnen worden vastgelegd in de statuten van de vennootschap, maar er zijn redenen om dit niet altijd te doen. In de aandeelhoudersovereenkomst worden verschillende bepalingen opgenomen over (ondermeer) in welke omstandigheden men als directeur-aandeelhouder zijn aandelen mag of moet aanbieden. Zo kan het zijn, dat een aandeelhouder simpelweg iets anders wil gaan doen en zijn of haar aandelen wil verkopen. Ook kan er een aanbiedingsplicht zijn, bijvoorbeeld in het geval zijn als men permanent arbeidsongeschikt wordt of komt te overlijden. De overige aandeelhouders kunnen dan het aandelenpakket overnemen. In de overeenkomst wordt vastgelegd hoe de prijs van de aandelen bepaald wordt, met daaraan gekoppeld een financieringsregeling zodat de kopende aandeelhouders niet direct de volledige koopprijs hoeven te betalen.Soms zijn er omstandigheden dat aanbieding niet vrijwillig of door overlijden c.q. arbeidsongeschiktheid plaats moet vinden. Dat kan zijn bij disfunctioneren. Men levert een wanprestatie, pleegt fraude of begaat een misdrijf waardoor de naam van het bedrijf geschaad wordt. In dergelijke gevallen ontstaat er ook een aanbiedingsplicht. Alleen de vraag is dan wel of het terecht is dat de vertrekkende aandeelhouder een reële marktprijs ontvangt voor zijn aandelen. Er is sprake van een zogenoemde ‘bad-leaver’ omstandigheid. Verschillende prijsgrondslagen komen dan voor: de laagste van de marktprijs en/of de prijs die de aandeelhouder bij aankoop heeft betaald is een voorkomende grondslag. Ook wordt gekozen voor de nominale waarde of intrinsieke waarde van de aandelen. Kortom altijd een lagere prijs dan als je deze op de markt zou verkopen. De disfunctionerende directeur-aandeelhouder wordt dus gestraft voor zijn optreden.
Overweeg om dergelijke regelingen ook op te nemen in de aandeelhoudersovereenkomst. Het voorkomt, dat u een beroep moet doen op een morele discussie en voorkomen is beter dan genezen!
Pieter van den Berg,
Managing Partner
Sophista B.V.Alkmaar
Robijnstraat 20, 1812 RB Alkmaar
Postbus 3026, 1801 GA Alkmaar
T 072 540 80 10 F 072 540 80 20
E info@sophista.nl
www.sophista.nl